چگونه می توان عمر مفید سوله را با انتخاب های صحیح و اصولی افزایش داد؟

 تقریباً هر آن چه ساختنی باشد، عمر مفیدی دارد و در مدت زمانی مشخص کارایی حداکثری خود را حفظ می کند. سازه ها و ساختمان ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند.

سوله یکی از سازه هایی است که مانند یک ساختمان معمولی، عمر مفید مشخصی دارد. البته عوامل بسیار متنوعی بر عمر مفید سوله تأثیر می گذارند و می توان با رعایت نکاتی خاص، در مدت زمان بیشتری از سوله استفاده مفید کرد. در این مطلب سعی داریم شما را با این عوامل و نکات بیشتر آشنا کنیم. البته لازم است پیش از آن بدانیم سوله چیست و درباره نحوه ساخت و مصالح مورد نیاز سوله اطلاعاتی مختصر کسب کنیم.

تعریفی ساده از سوله

شاید تا به حال کارگاه های بزرگ مسقف بدون ستون را در مناطق صنعتی دیده باشید، یا انباری های کوچک ته باغ. این ها همه نمونه ای از یک سازه ساده با سقف شیبدار هستند که سوله نامیده می شوند. به عبارتی دیگر سوله را می توان یک ساختمان فولادی پیش ساخته دانست که از قطعات فلزی با ابعاد متغیر در ساخت آن استفاده می شود.

سوله ها از جمله پرکاربردترین سازه های فولادی هستند که در سراسر جهان، به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. به همین دلیل است که عمر مفید سوله مقوله ای مهم برای اهالی صنعت به حساب می آید. انبارها و کارگاه های صنعتی بزرگ، سالن های ورزشی، سالن های پرورش طیور و حتی سازه های کوچک مسقف که برای قرار دادن دوچرخه در کنار حیاط تعبیه می شوند، همگی مثال هایی از کاربرد سوله به شمار می روند.

مصالح مورد نیاز سوله چیست؟

پیش از آن که به طور مفصل وارد بحث عمر مفید سوله شویم، بهتر است درباره سوله و در واقع درباره مصالحی که برای ساخت آن مورد استفاده قرار میگیرند، بیشتر بدانیم. زیرا این مصالح تأثیری مستقیم بر عمر مفید یک سوله می گذارند.

سوله ها همیشه از فلز ساخته نمی شوند و ممکن است از مصالح غیرفلزی نیز در ساخت آن ها استفاده شود، ولی عموماً سوله هایی که قرار است به طور دائمی در جایی قرار گیرند، اسکلتی فلزی و مقاوم دارند. برای ساخت سوله های سبک و موقت از مصالح دیگر نیز استفاده می شود.

به جز اسکلت سوله، پوشش و محل قرارگیری آن نیز اهمیت دارد که هر دوی این موارد با نوع کاربرد سوله ارتباط مستقیم دارد. برای پوشش سقف و دیواره های سوله فلز مقاوم ترین متریال به حساب می آید اما گاهی بر حسب شرایط و با توجه به اهمیت هزینه ها، از چوب یا پلاستیک نیز استفاده می شود.

از جهت محل قرارگیری و بستر سوله نیز، باز باید به کاربرد و شرایطی که سوله در آن قرار می گیرد توجه کرد. سوله ها ممکن است روی فونداسیون، سکو های بتنی و … ساخته شوند.

چه عواملی بر عمر مفید سوله تأثیر می گذارند؟

اکنون نوبت به بررسی عوامل تأثیرگذار بر عمر این سازه پرکاربرد می رسد. بدون شک مانند هر ساختمان و سازه ای، سوله ها نیز عمر مفیدی دارند، به عبارتی دیگر در مدت زمانی خاص، می توان از بهترین کیفیت و کارایی آن ها بهره برد. تعیین این مدت زمان به عوامل بسیاری بستگی دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:

سوله در چه مکانی نصب می شود؟

اگر دو ساختمان با مصالح و کیفیت ساخت یکسان را در دو مکان متفاوت با شرایط آب و هوایی و زمین گوناگون بسازیم، بدون شک عمر دو ساختمان مشابه یکدیگر نخواهد بود.

درباره سوله نیز قضیه به همین منوال است. اگر به دنبال افزایش طول عمر مفید سوله هستید، باید به زمینی که سوله را روی آن بنا می کنید توجه ویژه داشته باشید. این عامل خصوصاً در مورد سوله های بزرگ و سنگین بسیار مهم است. علاوه بر آن باید شرایط جوی و آب و هوایی را نیز در ساخت و نصب سوله لحاظ کنید.

به طور کلی اگر محل نصب مورد نظر شما در مناطق زلزله خیز واقع شده است و یا اگر از لحاظ آب و هوایی در معرض طوفان های شدید و یا بارندگی های طولانی قرار دارد، باید در مصالح انتخابی و روند ساخت سوله دقت خاصی داشته باشید.

کف سازی را به بهترین شکل انجام دهید

کف سازی و اجرای فونداسیون، بخصوص در مورد سوله های بزرگ صنعتی که دائمی هستند و وزن زیادی را تحمل می کنند، بسیار حائز اهمیت است. اگر فونداسیون به درستی اجرا نشود، سازه شما به زودی دچار آسیب می شود و طول عمر مفید سوله شما از آنچه پیش بینی کرده اید نیز کمتر خواهد بود.

مناسب ترین اسکلت بندی را به کار ببرید

بعد از کف سازی نوبت به نصب ستون ها و اجرای اسکلت بندی سوله می رسد. همانطور که پیش تر گفتیم، اسکلت سوله ممکن است فلزی یا غیرفلزی باشد، که اسکلت های فلزی خود انواع مختلفی دارند. برای مثال در نوعی از سوله ها که خرپایی نام دارند، نوع اسکلت بندی فلزی به صورتی است که وزن کمتری دارد و در عین حال مقاوم تر است. پس در ساخت اسکلت اولیه سوله نهایت توجه و تلاش خود را به کار بگیرید. همچنین نصب صحیح و اصولی ستون ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و بر عمر مفید سوله تأثیر می گذارد.

از چه پوششی برای سقف و بدنه سوله استفاده می کنید؟

این مورد را می توان آخرین مرحله و یکی از مراحل مهم برای ساخت یک سوله با طول عمر بالا دانست. برای انتخاب پوشش مناسب باید عوامل بسیاری را در نظر بگیرید از جمله زیبایی ظاهری، مقاومت، هزینه ها و … به طور کلی دو متریال پرمصرف برای پوشش دهی سقف و دیواره های سوله، ساندویچ پانل و ایرانیت هستند:

• ساندویچ پانل ها سازه هایی سه لایه هستند که با وجود وزن پایین خود، مقاومت و استحکام بالایی دارند. علاوه بر این، در برابر حرارت نیز مقاوم اند، نسبت به رطوبت نفوذ ناپذیر هستند، طول عمر زیادی دارند، عایق صدا هستند، به آسانی و به سرعت نصب می شوند، هزینه مقرون به صرفه ای دارند و … تمام این مزیت ها می توانند دلیلی باشند برای این که از پوشش ساندویچ پانل جهت افزایش طول عمر مفید سوله استفاده کنید. البته قبل از آن باید نوع کاربری سوله، شرایطی که در آن قرار دارد و … را در نظر بگیرید.
• ایرانیت گزینه ای دیگر برای پوشش سقف و بدنه سوله محیوب می شود. این ورق ها در دو نوع پنکوسیم و فایبرگلاس ساخته می شوند. نوع پنکوسیم این ورق ها در واقع فلزی است و خصوصیاتی دارد که می تواند منجر به افزایش عمر مفید سوله گردد. برای مثال نسبت به گرمای زیاد مقاوم است و البته به نوعی نیز عایق حرارتی محسوب می شود، مانند ساندویچ پانل در برابر رطوبت نفوذ ناپذیر است، نسبت به خوردگی مقاومت خوبی دارد و البته خرید و استفاده از آن هزینه زیادی به دنبال ندارد.