یکی از انواع قطعات فلزی که در بسیاری از کارهای ساختمانی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد، ناودانی نام دارد. این قطعه در واقع یک سازه پروفیل مقاطع باز است که به شکل U ساخته می شود و برای مصارف گوناگون کاربرد دارد.
اگر می خواهید شکل دقیقاین سازه را تصور کنید، یک قطعه فلزی را در نظر بگیرید که یک قسمت افقی به نام جان دارد و دو بال به صورت عمودی در کناره های آن قرار گرفته اند (که بال نامیده می شوند).
خصوصاٌ از قرن بیستم میلادی و بعد از جنگ جهانی دوم تا به الان، تولید و به دنبال آن استفاده از سازه های فلزی و فولادی در صنایع بزرگ و ساختمان سازی روز به روز افزایش یافته است و به همین دلیل قطعاتی مانند ناودانی به سازه هایی پرطرفدار و البته پرکاربرد تبدیل شده اند. این قطعه با روش های مختلفی تولید می شود و موارد مصرف گوناگونی دارد که در ادامه سعی می کنیم به طور کامل شما را با آن آشنا کنیم.
انواع روش های ساخت ناودانی چیست؟
به طور کلی روش های تولید این قطعه را می توان در دو دسته جداگانه قرار داد که به ترتیب زیر هستند:
- روش پرسی: در این روش تولید کننده از دستگاهی به نام رول فرمینگ استفاده می کند. ورق فولادی که قرار است به شکل U در بیاید در این دستگاه که به عبارتی قالب پرسی است، قرار می گیرد و به این ترتیب به ناودانی تبدیل می شود قیمت ناودانی پرسی گران تر از نوع دیگر است.
- روش فابریک: یکی دیگر از روش های مرسوم تولید این قطعه، روش فابریک است. در این روش فلز از ابتدا و به صورت گداخته وارد قالب مربوطه می شود و به شکل پروفیل U شکل خارج می شود.
ناودانی چه انواعی دارد؟
انواع مختلف این نوع از پروفیل را می توان به دو صورت دسته بندی کرد: ساده و مشبک، سبک و سنگین. در ادامه در این باره بیشتر توضیح داده خواهد شد:
- ناودانی ساده با ورق گرم ساخته می شود و مصارف صنعتی و ساختمانی متفاوتی دارد مانند ساخت پل های باربر. این نوع از قطعات U شکل که در برخی موارد گالوانیزه نیز می شوند، ارتفاعی معادل 30 تا 400 میلی متر دارند و در ابعاد 8، 10، 12، 14 و 16 در بازار موجود هستند.
- نوع مشبک این قطعه کاربردهای متفاوت تری دارد، از جمله ساخت تولید سازه های فولادی سبک، تولید قفسه های فولادی محکم و یا نصب کردن سنگ. این قطعات نیز می توانند گالوانیزه شوند.
- ناودانی سنگین ابعادی مطابق با جدول اشتال دارد. ابتدا لازم است توضیح دهیم که جدول اشتال یک مبنای محاسباتی منطقی برای مهندسان است تا بتوانند ابعاد استاندارد قطعاتی مانند این پروفیل-ها را راحت تر محاسبه نمایند. نوع سنگین این پروفیل ها ابعاد و اندازه هایی مطابق با این جدول دارند که هم در کارخانه های ایرانی تولید می شوند و هم در بازار سایر کشورها موجود هستند.
- نوع سبک این سازه را به راحتی می توان به عنوان قطعات U شکلی تعریف کرد که ابعاد آن ها تطابقی با اعداد موجود در جدول اشتال ندارد.
جنس های مختلف ناودانی چیست؟
ناودانی ها از جنس های گوناگونی ساخته می شوند که هر کدام بنا بر نوع کاربردشان، متفاوت هستند. از انواع مرسوم این قطعات می توان به پروفیل هایی از جنس آلومینیوم، فولادهای گالوانیزه و همچنین استنلس استیل اشاره کرد. البته در مواردی نیز این پروفیل ها از فولاد ضد زنگ و یا کامپوزیت نیز تولید می شود. هر پروفیل با جنسی مشخص باید در موارد مناسب خود استفاده شود. برای مثال، ناودانی آلومینیومی، ویژگی هایی مانند سبک بودن و در عین حال مقاوم بودن دارد که آن را برای استفاده در چهارچوب در یا پنجره، اسکلت سازه های مختلف و همچنین شاسی تریلرها مناسب می سازد.
چرا باید از ناودانی استفاده کنیم؟
این قطعه پرکاربرد به دلیل مزایای فراوانی که دارد به عنوان یک گزینه مناسب در بسیاری از فعالیت های صنعتی و ساختمانی به شمار می رود. ناودانی از هر جنس و نوعی که باشد، محسناتی دارد که استفاده از آن را روز به روز مرسوم تر می کند. در ادامه به مهم ترین مزایای آن می پردازیم:
- نصب این قطعه در میان سایر سازه ها، آسان و سریع انجام می شود که همین امر آن را به یک قطعه پرطرفدار تبدیل ساخته است.
- ناودانی ها معمولاً به واسطه نوع اسکلت فولادی خود و با توجه به قانون هوک، دارای مقاومت بسیار خوبی نسبت به هر گونه تنش یا ضربه هستند. بدون شک مقاوم بودن این سازه به محبوبیت آن می افزاید.
- این نوع از پروفیل های باز در عین مقاوم بودن، فضای بسیار کمی را اشغال می کنند و همچنین در دراز مدت می توانید روی دوام و طول عمر آن ها حساب کنید ابید توجه نمود که قیمت این محصول وابسته به قیمت پروفیل است.
- این سازه ها علاوه بر جوشکاری، به کمک پیچ و مهره ها نیز اتصال پیدا می کنند که این خود باعث راحت تر شدن و سریع تر شدن کار با آن ها می گردد.
کاربردهای کلی ناودانی چیست؟
به طور کلی انواع مختلف این قطعه برای کاربردهای بسیار گوناگونی به کار گرفته می شوند و که به صورت مختصر می توان این کاربردها را به صورت زیر تعریف کرد:
- یکی از کاربردهای بسیار مرسوم ناودانی برای ساخت چهارچوب پنجره یا در است.
- بسیاری از اسکلت های فلزی موجود در ساختمان ماشین های سنگین، این پروفیل های U شکل را در خود جای داده اند.
- در تولید گارد ریل ها نیز از این سازه ساده استفاده می شود.
- در قاب های فلزی مختلف که برای سازه های گوناگون صنعتی ساخته می شوند، این قطعات پرطرفدار مورد استفاده قرار می گیرند.
- در ساختار مهاربندها (که گاهی برای ترمیم دیوار های فرو ریخته و خراب شده از آن ها ساخته می شود) نیز این قطعه به چشم می خورد.
- یکی دیگر از کاربردهای مرسوم ناودانی، استفاده در سیستم ها لوله کشی و پایپ لاین ها است. این قطعه در این سیستم ها معمولاً به عنوان ساپورت لوله به کار می رود.
- این قطعات U شکل همچنین برای ساخت بادبند یا خرپا در ساختمان های مرتفع نیز مورد استفاده قرار می گیرد.