هر کس که در حیطه صنایع گوناگون و ساخت و ساز، دستی بر آتش داشته باشد حتماً با انواع نبشی آشنایی دارد. این قطعه را شاید بتوان یکی از پرکاربردترین و پرطرفدارترین قطعات فولادی دانست که در انجام بسیاری از کارها به کمک می آید. البته این قطعات تنها از جنس فولاد یا آهن ساخته نمی شوند ولی مرسوم ترین آن ها از این نوع هستند.
اگر می خواهید با این سازه معروف، کاربرد و انواع آن به طور کامل آشنا شوید در ادامه همراه ما باشید.
تعریف نبشی
همانطور که از اسم آن پیدا است، وقتی صحبت از نبشی می شود باید انتظار دیدن یک قطعه کُنج مانند را داشته باشیم که دقیقاً درست است. این قطعه پرمصرف صنعتی عبارت است از یک پروفیل که از دو ضلع عمود بر هم تشکیل می شود. در زبان انگلیسی به این قطعه angle bar گفته می شود که اشاره به زاویه دارد. این عبارت نیز دور از ذهن نیست و کاملاً با شکل ظاهری این نوع از پروفیل مطابقت دارد.
آشنایی با انواع نبشی ها
این قطعه از نظر شکل ظاهری به دو نوع تقسیم می گردد:
- بال مساوی: در این نوع از نبشی، دو ضلع عمود بر هم، کاملاَ هم اندازه هستند. به همین دلیل به آن بال مساوی گفته می شود.
- بال نامساوی: همانطور که می توان از نام آن حدس زد، این نوع از قطعات، از دو بال نامساوی که با زاویه 90 درجه در کنار هم قرار گرفته اند تشکیل می گردد.
در بسیاری از نقشه ها نبشی را با حرف انگلیسی L نشان می دهند. البته درست تر این است که نوع بال مساوی آن با حرف V نشان داده شود ولی عموماً انواع مختلف آن همگی با L معرفی می شود.
روش های تولید: پرسی و فابریک
حال نوبت به معرفی روش های تولید این دسته از سازه های پرکاربرد صنعتی می رسد. اگر بخواهیم این قطعات فلزی را از نظر روش ساخت دسته بندی کنیم باید دو نوع پرسی و فابریک را در نظر بگیریم.
در روش پرسی، ورق های آهن به صورت سرد شکل دهی می شوند. یعنی ابتدا ورق تولید می شود و سپس این ورق با عبور از قالب های خاص به شکل نبشی در می آید. این نوع از پروفیل ها معمولاً بال مساوی هستند قیمت نبشی پرسی معولا بیشتر از نوع دیگر است.
در روش فابریک روند کار متفاوت است. در این روش، فلز گداخته از ابتدا به صورت گرم شکل دهی می شود و در نهایت یک قطعه فلزی با دو بال عمود بر هم تولید می گردد. برخی از خواص و ویژگی های مکانیکی درباره دو نوع پرسی و فابریک، با توجه به نحوه تولید، با هم متفاوت است.
وزن و سایز نبشی چگونه مشخص می گردد؟
برای تعیین سایز استاندارد و وزن این قطعات معمولاً باید به سراغ جدول اشتال رفت. جدول اشتال، مرجعی بسیار مهم و مشهور برای مهندسین حوزه صنعت است که به کمک آن می توانند سایز استاندارد بسیاری از قطعات صنعتی را مشخص کنند. سایز نبشی ها نیز همیشه از این جدول تبعیت می کند می توانید از جدول وزنی نبشی در بورس آهن استفاده کنید.
معمولاً برای معرفی نبشی، ممکن است اعدادی معادل اندازه و ضخامت آن را نیز کنار حرف L به کار رود. اگر قطعه با بال نامساوی ساخته شده باشد، برای معرفی سایز بال ها از دو عدد استفاده می شود.
نبشی از چه جنسی ساخته می شود؟
امروزه بسیاری از قطعات صنعتی و ساختمانی از جنس های گوناگون ساخته می شوند. هر چند در دوره هایی استفاده از قطعات آهنی و فولادی بسیار رایج بوده است، اما امروزه برای کاربردهای مختلف از قطعه هایی با جنس های متفاوت استفاده می شود. البته شاید هنوز هم بتوان گفت که مرسوم ترین و پراستفاده ترین نبشی ها از جنس فولاد یا آهن هستند اما نباید قطعات ساخته شده از آلومینیوم، پلاستیک، پی وی سی و … را نادیده گرفت.
در برخی از موارد نیز این پروفیل ها به صورت گالوانیزه در اختیار خریداران قرار می گیرند. هر کدام از این قطعات با توجه به جنس خود ویژگی هایی دارند که آنها را برای مصارف خاص مناسب تر می سازد. برای مثال ممکن است برخی در مقابل زنگ زدن مقاوم تر باشند، برخی سبک تر هستند و … آنچه اهمیت دارد انتخاب بهترین نوع این قطعه با توجه به مورد مصرف و کاربرد است.
گستره کاربرد این نوع از قطعات بسیار وسیع است. در صنایع مختلف و در ساختمان سازی، همیشه رد پایی از نبشی ها وجود دارد. برخی از کاربردهای مهم و مرسوم این قطعات عبارتند از:
- یکی از ساده ترین کاربردهای این قطعه، استفاده در چهارچوب در و پنجره ساختمان است.
- جهت متصل کردن تیر آهن به بیم نیز از این پروفیل های عمودی استفاده می شود.
- خرپاها و یا ستون هایی که در اسکلت ساختمان به کار می روند نیز از نبشی ها ساخته می شوند.
- اصطلاحی در ساختمان سازی با عنوان نبشی کشی وجود دارد. این اصطلاح در واقع به عملی اطلاق می شود که برای مهار دیوارهای فولادی و سفالی و جلوگیری از
ریزش آن ها به کار می رود و یکی از کاربردهای مهم این قطعه محسوب می گردد.
- حال نوبت به کاربرد این قطعه پرطرفدار در صنایع دیگر می رسد. در ساده ترین مورد، می توان این پروفیل ها را در ساختار قفسه های فلزی مشاهده کرد.
- سینی های کابل های برق نیاز به قطعه ای به عنوان ساپورت دارند که نبشی ها این وظیفه را به دوش می گیرند.
- تجهیزات ترافیکی مختلفی که در اطراف خود مشاهده می کنید، در قسمت پایه ها، از این پروفیل های عمودی ساخته شده اند.
- معمولاً خطوط مختلف لوله اعم از لوله های موجود در پتروشیمی ها یا نیروگاه ها نیاز به ساپورت دارند که در این مورد نیز از نبشی استفاده می شود.
آیا کارخانه های داخلی نیز نبشی تولید می کنند؟
خوشبختانه این سازه مهم و پرکاربرد هم در داخل ایران تولید می شود و هم از کشورهای خارجی وارد می گردد. اگر در زمینه ای که مشغول به کار هستید، نیاز به نبشی دارید، لازم است ابتدا ابعاد استاندارد قطعه مورد نیاز خود را مشخص کنید و سپس در بازارهای داخلی به دنبال آن بگردید. اگر سایز مورد نظر شما و یا جنسی که در نظر دارید در مراکز تولیدی داخلی پیدا نشد، می توانید از انواع وارداتی آن که عمدتاً از روسیه و اوکراین وارد می شوند نیز استفاده نمایید.