در بخش اول این یادداشت، تلاش کردیم تا حد ممکن، سهم استرالیا از زغال سنگ و سایر مواد اولیه کلیدی در تولید فولاد چین را بررسی کنیم. پس از آن به شکلی سطحی و بدون بررسی، نتیجه این محدودیت‌های ایجادشده از سوی دولت چین را متذکر شده و سپس تلاش کردیم انگیزه چین از این کار را واکاوی کنیم.
اما در این بخش قصد داریم آثار و پیامدهای این محدودیت را در بازار فولاد و سایر بازارهای وابسته مانند زغال سنگ و سنگ آهن بررسی کنیم.
تصمیم عجیب پکن و اثرات آن بر پروسه‌های تولید فولاد
قطعاً ممنوعیت و محدودیت واردات زغال سنگ استرالیا، به ویژه نوع کک سخت با درجه کیفیت بالا، هیچ توجیه اقتصادی برای دولت چین و صنایع تولید فولاد ندارد؛ این موضوع با اطلاع از اختلالات صنعت فولاد بیش از پیش قطعیت خواهد یافت. باید خاطر نشان کرد که عدم استفاده از حجم کافی زغال سنگ کک در پروسه تولید فولاد، باعث می‌شود تا تولیدکننده به حجم بیشتری از سنگ آهن برای تولید هر تن فولاد نیاز داشته باشد.
این یعنی صنایع چین، به منظور تولید همان میزان از فولاد، که سابقاً انجام داده است، نیازمند مصرف میزان بیشتری از سنگ آهن است. این یعنی با این تصمیم دولت چین، بی‌شک قیمت سنگ آهن به سطحی می‌رسد که در یک دهه اخیر بی‌سابقه بوده است.
پیامد این موضوع علاوه بر افزایش هزینه تولید فولاد در چین، مجموعه آثار مثبتی برای دولت استرالیاست. شاید صادرات زغال سنگ این کشور کاهش پیدا کند اما فراموش نکنید که استرالیا در صادرات سنگ آهن نیز توانایی بالایی داشته و یکی از تأمین‌کنندگان اصلی این ماده حیاتی است!
این یعنی افزایش قیمت سنگ آهن نیز به طور مستقیم یا غیر مستقیم، به تقویت خزانه استرالیا کمک می‌کند! این یعنی بزودی درآمد عظیمی در ردیف بودجه دولت استرالیا با همیاری و همکاری شرکت (BHP)، ایجاد خواهد شد. افزایش درآمدی که باعث می‌شود تا اثر کاهش حجم صادرات زغال سنگ بر اقتصاد استرالیا خنثی شود.
شرکت BHP و نقش آن در این بازی عظیم
شرکت BHP خانواده‌ای از شرکت‌ها و صنایع را در نقاط مختلف جهان شامل شده و بزرگ‌ترین تأمین‌کننده زغال سنگ کک دریایی است. مقصود از پسوند “دریایی” در این مورد، زغال سنگ ککی است که از طریق دریا منتقل و حمل می‌شود. مقر اصلی شرکت BHP در کوئینزلند استرالیا قرار دارد.
بخش جالب و جذاب در مورد نقش BHP در قمار فولادی چین و استرالیا، این است که همزمان در کنار اینکه بزرگ‌ترین تأمین‌کننده زغال سنگ کک است، سومین تأمین‌کننده بزرگ سنگ آهن نیز محسوب می‌شود! پس از (Rio Tinto) انگلیس و (Vale) برزیل، این شرکت BHP است که در جایگاه سوم ایستاده است.
جالب‌تر آنکه (Rio Tinto) انگلیس، بخشی از سهام و ساختار خود را در استرالیا مستقر کرده است! در مجموع این یعنی، تعادل و توازن بین قیمت زغال سنگ کک و سنگ آهن، دو ماده حیاتی در تولید فولاد، در هر شرایطی می‌تواند به نفع شرکت BHP باشد. پس با این حساب چین در یک بازی باخت-باخت قرار گرفته است. سایر پیامدها و اثرات ملموس قمار چین در بازار فولاد را در آینده و در یادداشت دیگری بررسی می‌کنیم