انکر بولت چیست ؟ ساده ترین تعریف مناسب با این شکل است وسیله ای که برای اتصال هر شی خارجی به بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد. انکر بولت دارای انواع مختلفی داست و طراحی هر یک با توجه به شرکت سازنده آن متفاوت و منحصر بفرد است.
انکر بولت معمولا دارای یک سر رزوه شده است که قابلیت اتصال با واشر و مهره را دارد. انکر بولت کاربردهای گوناگونی دارد مورد استفاده متفاوتی دارد، از ساختمان‌های معمولی گرفته تا سدها و نیروگاه‌های اتمی.
انکر بولت همچنین برای اتصال صفحه ستون های فولادی بر روی فنداسیون بتنی مورد استفاده قرار می گیرد برای مثال زمانی که قصد نصب ماشین آلات کارخانه را دارید، با توجه به سایز ماشین آلات و میزان لرزش آنها، انکربولت را در فونداسیون کاشته و ماشین آلات را به آنها می بندند. البته در زمان آرماتوربندی میلگرد در قالب بتن و قبل از بتن ریزی چنانچه مکان انکر بولت پیش بینی شده، می توان جایگذاری نمود.
کاربرد انکر بولت
سازه
- برای نصب ورق فولادی بر روی بتن یا سایر مصالح ساختمانی برای انجام عملیات جوشکاری بر روی ورق مانند پوشاندن یک دهانه با استفاده از مقاطع IPE و ایجاد یک سقف جدید در بازشو های سازه بتنی که قبلا ساخته شده است.
- در تقویت و ترمیم سازه بتنی مثل اتصال دو قطعه پی نواری در یک سازه قدیمی به منظور افزایش سطح پی، یا کاشت میلگرد.
- در ادامه عملیات سازه در یک سازه بتنی که میلگرد انتظار به منظور همپوشانی با میلگرد بعدی وجود ندارد. مثلا پوشاندن یک دهانه در سازه بتنی قدیمی با روش دال بتنی
غیر سازه ای
- در نصب ساپورت های الکتریکی و مکانیکی بر روی بدنه سازه بتنی
- در نصب هندریل و گاردریل
- در کاشت پایه تجهیزات سبک بر روی کف، دیوار یا سقف مثل دوربین مدار بسته، دوربین های کنترل سرعت و …
- استاندارد انکر بولت
برای انکر بولت استاندارد های بین المللی متفاوت ارائه شده است، که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
- استاندارد FM
- استاندارد UL
- استاندارد ICC
- استاندارد Cola
- استاندارد Miami-dade
- استاندارد NSF 61
- استاندارد LEED
- استاندارد IBC
گسیختگی در انکر بولت
معمولا قسمت طولی درگیر انکربولت به علت قرار گیری در مصالح قابل مشاهده نیست. در کارگاه های صنعتی، اتصال خطوط تولید، لوله ها و تجهیزات گردان به فنداسیون توسط راد های فولادی رزوه شده مدفون در بتن مسلح مناسب انجام می شود.
متاسفانه تا یکی از موارد زیر روی ندهد، مناسب نبودن یا کیفیت نامناسب انکر بولت را نمی توان شناسایی کرد :
- گسیختگی کششی
- بیرون کشیده شدن
- لرزش جانبی
- گسیختگی محلی
- جداشدگی بتن
دسته بدی انکر بولت
انکر بولت شیمیایی
تعریف این دسته عبارت است از بولت ها یا راد هایی که درون لایه های بتن، با استفاده از مواد شیمیایی پایه رزین نصب می‌شود. این نوع انکر برای فشار های بالا کاربرد دارد و تقریبا در تمامی موارد، اتصال به دست آمده از خود ماده ی اصلی قوی تر است.
مزیت استفاده از این نوع انکر عدم محدودیت در قطر و عمق کاشت است. همچنین با توجه به این که سیستم بر پایه چسب است، در قیاس با انکر مکانیکی تنش اضافی به ماده ی پایه وارد نمی‌شود
در انکر شیمیایی عنصر فولادی که در بتن جایگذاری می شود، می تواند میلگرد، راد تمام رزوه و یا بولت باشد. جایگذاری میلگرد جامانده یا تغییر موقعیت یافته در فونداسیون از نوع کاشت شیمیایی با عملکرد سازه ای است.
انکر بولت مکانیکی
انواع انکر بولت مکانیکی دسته ای از انکر هاست که کاشت یا نصب آن در حفره ایجاد شده در مصالح به صورت مکانیکی است. در نصب مکانیکی حتما باید توجه داشت که مکانیسم عملکرد این دسته اصطکاکی است.
عنصر جایگذاری شونده باید شامل یک جزه درگیر شونده در اثر فشار پیچشی باشد. جایگذاری برخی عناصر فلزی در بتن جهت نصب ساپورت تاسیسات و یا آویز و یا ایجاد رایزر بیشتر از نوع کاشت انکر مکانیکی با عملکرد تاسیساتی است. اجزای رول بولت شامل یک پیچ با سر مخروطی شکل، قطعه ای استوانه ای، مهره و واشر است.
میزان تحمل فشار انکر بولت
چک کردن ظرفیت فشار تحملی انکر بولت مبحث بسیار پیچیده ای است که باید به صورت مفصل در ارتباط با آن بحث نمود.
قطر و عمق کاشت انکر بولت از عوامل مهم انتخاب نوع انکر مناسب با نوع کاربری است. بر اساس فشار و شرایطی که اعمال می شود، مانند تعداد سوراخ موجود روی پایه های ماشین آلات و تجهیزاتی که باید نصب شوند و همچنین شرایط ناشی از طراحی و اجرا از قبیل فاصله انکر ها از یکدیگر و فاصله انکر از لبه سازه بتن ، قطر و عمق کاشت انکر بولت تعیین می شود.
عمق کاشت انکر بولت ، نسبت مستقیم با فشار قابل تحمل آن دارد. حداقل و حداکثر عمق نفوذ کاشت انکر ها بر اساس نوع و ضخامت مصالح پایه و همچنین کیفیت محصول مورد استفاده و شرایط مشخص شده بر اساس آیین نامه های موجود متغیر خواهد بود.
توجه به فاصله ای که انکربولت ها نسبت به یکدیگر و لبه صفحه ای که بر روی آن ها نصب می شوند، قرار دارند بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد. چرا که اگر فاصله استاندارد رعایت نشود در بین آن ها و لبه بتن ترک خوردگی ایجاد می شود. بتن های در حال کشش دارای ترک های ریزی هستند که وجود این ترک ها میتواند بر محاسبات انکربولت ها تاثیر گذار باشد.
